„Too big to fail”

Polska Grupa Opakowaniowa

W dniu 20.12.2019 roku Agencja Rozwoju Przemysłu (ARP) zakomunikowała, że za ponad 18 mln złotych zakupiła udziały Zakładu Produkcji Opakowań Opakomet sp. z o.o. w Łowiczu oraz akcje spółki Opakomet S.A. w Krakowie.  Transakcja ta ma być pierwszym krokiem do utworzenia Polskiej Grupy Opakowaniowej „OPAKOMET”. Zapewne wzorem PGE będzie to PGO OPAKOMET?

Tytuł niniejszej publikacji mimo, że dotyczy konglomeratów finansowych, to w świetle ostatnich planów dotyczących spółek państwowych jest niezwykle wymowny. Szerzej na temat tytułu[1].

Na zdjęciu uczestnicy projektowanej PGO OPAKOMET po podpisaniu stosownych aktów [2].

W Ministerstwie Aktywów Państwowych (MAP) trwa poszukiwanie „mocy” na generowanie zysków w podległych spółkach. Pojawiła się szansa na zyski na rynku opakowań. Kilka danych z tego rynku może zachęcać do walki o część tego rynku.

Globalny rynek opakowań

Dziesięć lat temu, w 2009 roku wartość globalnego rynku opakowań w wyniosła 429 mld dol. Około 35% tej wartości osiągnęły opakowania z tworzyw sztucznych, ok. 33% opakowania papierowe, ok. 15% opakowania metalowe, ok. 5% szklane. Pozostałe 12 % to opakowania inne.

W 2015 wartość globalnego rynku opakowań była prawie dwa razy większa niż w 2009 roku i wyniosła 839 mld USD. W roku 2020 według raportu Smithers Pira wyniesie ok.998 mld USD [3].

W związku z dominującymi trendami, największy udział we wzroście rynku w najbliższych latach, będzie mieć produkcja opakowań papierowych i tekturowych.[4] Drugie miejsce ma zająć produkcja opakowań z tworzyw sztucznych, której dynamika ma przekroczyć przeciętny wzrost całego rynku – zapowiada Dawid Michalik z Equity Advisors. [5]

Rynek opakowań w Polsce

Rynek producentów opakowań w Polsce w roku 2015 był wart ok. 33,5 mld zł, a w 2020 roku osiągnie wartość ponad 46 mld zł, przy rokrocznym wzroście na poziomie wynoszącym ok. 6,8 % [5]. Przychody z produkcji opakowań w Polsce w 2015 roku według rodzaju zestawiono w tabeli 1.

Rynek producentów opakowań w Polsce w roku 2015 był wart ok. 33,5 mld zł, a w 2020 roku osiągnie wartość ponad 46 mld zł, przy rokrocznym wzroście na poziomie ok. 6,8 % [5].

Wymieniony raport podaje, że „Blisko 500 spółek osiągających rocznie przychody poniżej 50 mln zł (każda) w sumie odpowiada za aż 77 proc. przychodów branży.” Fakt ten nie wróży dobrze na przyszłość planowanej grupy OPAKOMET, bowiem będzie musiała konkurować z tak dużą liczbą spółek.

Opakomet w Łowiczu i w Krakowie

Spółki, których udziały zakupiła ARP w roku 2018 osiągnęły łącznie roczne przychody niespełna 47 mln złotych  i zaliczają się do grupy blisko 500 firm w Polsce, mniejszych, które generują w różnych segmentach rynku opakowań przychody poniżej 50 mln zł. Firmy te posiadają prawie 77 % udziału w rynku opakowań w Polsce.  Zatem projektowana grupa Opakomet znajdzie się w sektorze silnej konkurencji.

Uwydatnia to fakt, że wymienione spółki w latach 2017 i 2018 zanotowały łącznie ponad ok. 620 tys. straty, w tym spółka w Łowiczu przyniosła zysk blisko 780 tys. złotych.

Czy Pan premier Mateusz Morawiecki jest zadowolony z działań ARP [6] i MAP trudno wywnioskować ponieważ nie ma w tej sprawie oficjalnych komentarzy. Znając jednak doświadczenie Pana Premiera to wydaje się, że zdaje On sobie sprawę ze słabości niektórych spółek państwowych wynikającej przede wszystkim z pewnej „ułomności” organów zarządzających tymi spółkami [7].

Chodzi tu głównie o wybór  organów państwowych spółek, który powinien odbywać się według jednej z podstawowych metod obsadzania stanowisk członków zarządów, a mianowicie procedury konkursowej.

[1] „Zbyt duży, żeby upaść” (too big to fail), M. Iwanowicz-Drozdowska, 2007.

[2] Zdjęcie pochodzi ze strony internetowej ARP i nie jest podpisane. Można przypuszczać, że na zdjęciu znajdują się pracownicy ARP oraz wymienionych spółek. Poznaję na zdjęciu jedynie Tomasza Gajdzińskiego i Karola Rabende. Pierwszy, T.Gajdziński (pierwszy od lewej) od 2009 roku prezesował spółce Artech w Łodzi,. a obecnie jest prezesem Opakomet w Łowiczu. Drugi,  K. Rabenda (w środku)  prezes Międzynarodowej Korporacji Gwarancyjnej (MKG) – spółce podległej jego koleżance partyjnej, minister Jadwidze Emilewicz. Warto podkreślić, że MKG nie prowadzi działalności operacyjnej, a w latach ubiegłych zanotowała stratę w wysokości ok 277 mln zł.

[3] Opakowania kartonowe w 2015 roku  stanowią rynek o wartości – 261 mld USD.  Ich pozycja będzie utrzymywać się także w kolejnych latach. Największym rynkiem opakowań kartonowych w 2015 rok były Chiny i USA. Według raportu w 2020 roku te dwa kraje będą odpowiadały za połowę światowej konsumpcji opakowań  tekturowych.

[4] http://www.smitherspira.

[5] wiadomoscihandlowe.pl

[6] ARP S.A. jest spółką akcyjną w nadzorze Prezesa Rady Ministrów ze 100-procentowym udziałem Skarbu Państwa. Wspierając przedsiębiorstwa w prowadzeniu i rozwijaniu działalności, a także w realizacji procesów restrukturyzacji, odgrywa ważną rolę w zwiększaniu konkurencyjności polskiej gospodarki.

[7] Szerzej czytaj na tym blogu https://andrzejabramowicz.wordpress.com/2020/01/01/ministerstwo-aktywow-panstwowych-wybory-2020/