Zwróciłem się do Urzędu Marszałkowskiego w Łodzi z prośbą o udostępnienie dokumentów zawierających ocenę formalną i merytoryczną wniosku o udzielenie dotacji dla budowy Portu Multimodalnego w Karsznicach. Prosiłem o udostępnienie dokumentów wraz z nazwiskami osób dokonujących tych ocen. Informację otrzymałem nadzwyczaj szybko, jednak z dokumentów ktoś wymazał nazwiska i podpisy osób oceniających.[1]
Utajnianie podpisów i nazwisk na dokumentach urzędowych to dziwna praktyka, bowiem nie tylko potencjalni beneficjenci w przypadku przegrania konkursu chcieliby wiedzieć kto oceniał wnioski ale również mieszkańcy? Czy byli to znani specjaliści, eksperci czy może urzędnicy, który mogą nie dysponować wiedzą wymaganą przy ocenie wniosków. A jeśli to urzędnicy oceniali wnioski, to czy byli obarczeni „wzrokiem” szefa, który może mieć nieformalny wpływ na ocenę?
Punkty jakie przyznaje się w ocenie merytorycznej nie zawsze wynikają z logicznych przesłanek, a zatem mogą być nie merytoryczne, więc dlaczego mają decydować o powodzeniu poważnych inwestycji. W omawianym przypadku ocena merytoryczna polegała na przyznawaniu punktów do poszczególnych kryteriów. Na 76 możliwych wniosek dotyczący Portu w Karsznicach otrzymał 57 punktów. Drugi ekspert przyznał tylko 51 punktów. Należy zatem zapytać o uzasadnienie wielu decyzji o przyznaniu punktów – np. w przypadku lokalizacji – na 9 możliwych przyznano 6. Drugi ekspert przyznał 9. [2].
Inne kryterium, o które należy zapytać to zasadność przyznawania punktów za partnerstwo publiczno prywatne (PPP). PPP w syntetycznym ujęciu polega na połączeniu – w projekcie będącym przedmiotem wniosku o finansowe środki unijne – środków publicznych, prywatnych i pozyskanych z UE.
Komisja Europejska w ramach wniosków nie zabrania łączenia środków unijnych z środkami pochodzącymi z partnerstwa publiczno – prywatnego, jednak KE nie nakazuje takiego łączenia środków, jedynie zaleca. [3]
Unijne wytyczne dotyczące Partnerstwa Publiczno-Prywatnego, głównie koncentrują się na:
- zapewnieniu konkurencji przy wyborze partnera prywatnego,
- ochronie interesu publicznego,
- maksymalizacji korzyści,
- definiowaniu optymalnego dofinansowania ze środków unijnych
- wyborze najbardziej efektywnego typu PPP.”
Te wytyczne wydają się słuszne, ale dlaczego preferują projekty zawierające we wnioskach o unijne środki finansowe PPP? Autor poszukiwał konkretnej odpowiedzi na to pytanie jednak nie znalazł w unijnych aktach prawa obowiązującego państwa Wspólnoty nakazu stosowania PPP.
Nawet publikacja Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju, (Warszawa, 2018 r. Wersja 1.0.) nie zawiera takiego nakazu. Warto zauważyć, że taki nakaz byłby niezgodny z zasadą wolnorynkową ponieważ:
- istnieją podmioty publiczne dysponujące wystarczającym własnym wkładem finansowym,
- nie zawsze PPP spowoduje dodatkowe korzyści dla społeczeństwa,
- nie każdy projekt może zostać zrealizowany w modelu PPP,
- nie zawsze będzie to efektywne. [4]
Dodatkowe korzyści mające wynikać z PPP to podstawowy warunek tego modelu. Dlatego wydatkowanie środków publicznych, w tym przypadku przez spółki kolejowe PKP, musi być pod kontrolą społeczeństwa, także mieszkańców Karsznic oraz Zduńskiej Woli, a Urząd Marszałkowski nie może „blokować” dostępu do informacji o tym kto i w jaki sposób oceniał projekt dotyczący ich społeczności.
Na omówionym przykładzie zaledwie jednego kryterium – PPP – można przypuszczać, że istnieje więcej kryteriów oceny wniosku, które nie są logiczne i merytoryczne?
Wygrany MIRATRANS
Spółka, która wygrała dotację na budowę Portu Multimodalnego to mała spółka, która w ostatnim roku osiągnęła wynik finansowy netto 1 314 872,40 złotych (słownie: jeden milion trzysta czternaście tysięcy 00/40 złotych). Wyniki podane w tabeli 1 pokazują zysk netto spółki w latach 2016-2019.
| 2019 | 2018 | 2017 | 2016 | |
| Wynik netto | 1 314 872,40 | 2 019 495,91 | 1 869 310,27 | 1 388 851,69 |
Źródło : Sprawozdanie Zarządu z działalności MIRATRANS Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w roku 2019.
Poniżej podano skan tabeli z tego samego sprawozdania spółki Miratrans. [5] Z tej tabeli wynika, że zysk w 2019 roku był 1000 razy większy niż faktycznie. Można by spiskować kto i dlaczego się pomylił, bo oczywistym jest, że czytający sprawozdanie tego błędu może nie zauważyć tym bardziej, że może nie „umieć” czytać sprawozdań.
Z treści nad tabelą wynika, że: cyt., „Spółka zakończyła rok 2019 zyskiem na poziomie 2019,50 tys. zł.” Z tabeli natomiast wynika, że chodzi o zysk za rok 2018! Ile jeszcze błędów zawiera sprawozdanie i inne dokumenty Spółki Autor nie sprawdzał, bo i po co?
Należy wyraźnie podkreślić, że wybranie spółki Miratrans jako beneficjenta ok. 43 milionowe dotacji unijnej jest zastanawiające i powstaje pytanie czy fakt ten wymaga publicznej debaty nad zasadnością metodyki wyboru beneficjentów środków unijnych?
Trafił swój na swego?
Konkurs na dofinansowanie projektów zakończył się podjęciem przez Zarząd Województwa Łódzkiego uchwały. nr 1016/20. Uchwalono, co następuje:
§1.Zatwierdza się listę ocenionych projektów na którą składa się załącznik nr 1 oraz załącznik nr 2 do Uchwały
§2.Wybiera się projekty do dofinansowania ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Konkursu zamkniętego dla naboru nr RPLD.03.03.00-IZ-10-001/19zgodniezlistą stanowiącą załącznik nr 1 do Uchwały.
§3.Tworzy się listę rezerwową projektów do dofinansowania ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Konkursu zamkniętego dla naboru RPLD.03.03.00-IZ-10-001/19 zgodnie z listą stanowiącą załącznik nr 2 do Uchwały.§4.Uchwała wchodzi wżycie z dniem podjęcia.
Pod uchwałą wymieniono nazwiska wszystkich członków zarządu oraz ich funkcje. Przy nazwiskach nie ma podpisów.[5] Nie ma też informacji w jaki sposób zarząd podjął uchwałę,. Nie wiadomo kto był za, a kto przeciwko, a może uchwała była podjęta jednogłośnie? Czy zatem uchwała jest ważna w świetle prawa?
Na liście rezerwowej znalazły się spółki Hartrans z Łodzi i CTM z Warszawy. Konkurencja była dużą. Wygrana spółka Miratrans otrzymała 85,53% punktów, spółka Hartrans 82,24% punktów, a spółka CTM 71,5% punktów. Jak wynika z zasad punktowania poszczególnych kryteriów spółce Hartrans zabrakło 3,29% punktów co stanowi ok. 2,5 punktów. Tak mała różnica punktowa mogąca wynikać jak wykazano wcześniej z nie rynkowych kryteriów, (rzekomo merytorycznych) powinna podlegać weryfikacji przez niezależnych ekspertów.
Co znaczą pomyłki?
Autor nie sprawdzał rocznych sprawozdań pozostałych spółek biorących udział w konkursie jak również nie analizował zasadności kryteriów będących podstawą oceny merytorycznej wniosku. Wątpliwości jakie nasuwają się w opisanej sprawie uwydatnia fakt zamieszczony na poniższym zrzucie ekranu BIP Urzędu Marszałkowskiego Województwa Łódzkiego.
Można powiedzieć, że taki błąd to nie błąd, jednak jeżeli ktoś myli adres e-mail z numerem telefonu to jest to, ewidentne niechlujstwo. Jeżeli ktoś myli miliony złotych z miliardami złotych, lub uznaje kryteria nie istotne za kryteria decydujące o powodzeniu poważnych dla regionu inwestycjach to już nie niechlujstwo ale indolencja.
A co czytelnicy sądzą o:
- braku podpisów pod uchwałami Zarządu Województwa?,
- próbie utajnienia podpisów na kartach ocen wniosków o dotacje unijne?,
- pomyłkach w sprawozdaniach zarządów spółek?,
- pomyłkach na stronie BIP Urzędu marszałkowskiego?
Zachęcam czytelników do komentarzy i zaznaczam, że każdy może się mylić ale władza nie powinna tym bardziej jeśli chodzi o dysponowanie majątkiem publicznym.
andrzejabramowicz.wordpress.com 
Jak politycy biorą się za gospodarkę to rzadko będzie dobrze. Tendencje do anonimowego decydowania są coraz bardziej popularne. Pan Marszałek ma małe doświadczenie w biznesie to trudno mu zarządzać takim molochem jak województwo.
PolubieniePolubienie
Zadaję sobie pytanie czy wpisy na tym blogu robią wrażenie na rządzących, nie tylko tych na górze ale również w województwie? Czy może spływa ta krytyka po nich jak po kaczce?
Ja bym się ze wstydu spalił gdybym miał tak w urzędzie!
PolubieniePolubienie
Konkursy to farsa, to taka gra, jednemu obieca drugiemu da. Dopóki Urzędami Marszałkowskimi będą kierować politycy zamiast menadżerowie to tak będzie. Menadżer dba o efekty gospodarcze a polityk o swoje poparcie wyborcze.
PolubieniePolubienie